Với sự thay đổi của lối sống hiện đại như làm việc ngồi lâu, thiếu vận động, căng thẳng nên bệnh lý đau thần kinh tọa đang ngày càng trở nên phổ biến và ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe cộng đồng. Hiện nay có rất nhiều phương pháp chữa trị nhưng cách nào điều trị đau thần kinh tọa đơn giản nhất luôn được nhiều người quan tâm và tìm hiểu? Vì nó giúp người bệnh rút ngắn thời gian, tiết kiệm chi phí và đặc biệt là không gây tác dụng phụ cho cơ thể. Vậy thực hư như thế nào chúng ta cùng Phòng khám Ánh Dương tìm hiểu chi tiết nhé!
Cách điều trị đau thần kinh tọa đơn giản nhất
Nguyên nhân và biểu hiện đau thần kinh tọa theo YHCT
Biểu hiện đau thần kinh tọa
Theo Y học hiện đại, đau thần kinh tọa có biểu hiện đau dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa. Vị trí đau tùy theo rễ thần kinh bị tổn thương. Khi tổn thương rễ L5, thường đau từ thắt lưng lan xuống mặt bên đùi, mặt trước ngoài cẳng chân, qua trước mắt cá ngoài đến mu chân và lan tới ngón chân cái.
Trường hợp tổn thương rễ S1, đau từ thắt lưng lan xuống mặt sau đùi, mặt sau cẳng chân, xuống gót chân, qua mắt cá ngoài tới gan chân và tận cùng ở ngón út. Nguyên nhân hay gặp nhất gây đau thần kinh tọa là thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng (thường gặp thoát vị đĩa đệm L4-L5 hoặc L5- S1 gây chèn ép rễ L5 hoặc S1 tương ứng). Ngoài ra các nguyên nhân khác gây đau thần kinh tọa như: thoái hóa cột sống thắt lưng, trượt thân đốt sống, chấn thương, tổn thương thân đốt sống (do lao, vi khuẩn, u, ung thư), viêm đĩa đệm đốt sống, tình trạng mang thai…
Theo Y học cổ truyền, đau thần kinh tọa được miêu tả trong các y văn với các bệnh danh như “Yêu cước thống”, “Tọa cốt phong”, “Tọa điến phong”, “Yêu cước đông thống” và thuộc phạm vi chứng Tý.
Nguyên nhân gây bệnh
Do phong hàn thấp xâm phạm vào bì phu kinh lạc gây khí huyết vận hành trong kinh lạc bị ứ trệ. Phong có tính di chuyển nên người bệnh có triệu chứng đau lan theo đường đi của dây thần kinh tọa. Hàn có tính chất ngưng trệ, làm cho khí huyết kinh lạc bị tắc nghẽn gây ra co rút gân cơ. Thấp có tính nê trệ làm tắc trở kinh lạc gây nên cảm giác tê bì, nặng nề, vận động khó khăn.
Do can thận hư, phong hàn thấp thừa cơ xâm phạm vào bì phu, kinh lạc làm kinh lạc bế tắc, kinh khí không lưu thông gây đau, hạn chế vận động. Phong hàn thấp tà uất lâu hóa nhiệt làm người bệnh có triệu chứng nóng rát nơi đau.
Do chấn thương làm huyết ứ gây bế tắc kinh lạc, kinh khí không lưu thông gây đau và hạn chế vận động.
Phương pháp điều trị đau thần kinh tọa theo Đông y
Với mỗi thể lâm sàng, tùy từng tình trạng bệnh lý của người bệnh, thầy thuốc kê đơn bài thuốc cổ phương, bài thuốc đối pháp lập phương, bài thuốc nghiệm phương để gia giảm thành phần, khối lượng các vị thuốc cổ truyền hoặc kê đơn các thành phẩm thuốc cổ truyền, thuốc dược liệu cho phù hợp với chẩn đoán.
1. Thể phong hàn thấp:
Thường gặp trong những trường hợp đau thần kinh tọa do lạnh.
Triệu chứng: Sau khi bị nhiễm lạnh, đau từ thắt lưng hoặc từ mông xuống chân, đau có điểm khu trú, chưa có teo cơ, đau tăng khi trời lạnh, chườm ấm dễ chịu. Sợ gió, sợ lạnh, đại tiện có thể bình thường hoặc nát, tiểu tiện trong, cBahất lưỡi nhợt, rêu lưỡi trắng mỏng. Mạch phù hoặc phù khẩn.
Bài thuốc điều trị:
Bài 1: Can khương thương truật linh phụ thang gia giảm. Can khương 08g, Quế chi 08g, Thương truật 08g, Ý dĩ 08g, Cam thảo 06g, Bạch linh 12g, Xuyên khung 16g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 2 lần.
Bài 2: Nghiệm phương: Độc hoạt 10g, Phòng phong 08g, Uy linh tiên 12g, Tang ký sinh 12g, Tế tân 04g, Quế chi 06g, Trần bì 08g, Chỉ xác 08g, Đan sâm 12g, Rễ cỏ xước 12g, Xuyên khung 12g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 2 lần.
Bài thuốc thảo dược điều trị đau thần kinh tọa thể phong hàn thấp
2. Thể phong hàn thấp kết hợp can thận hư:
Thường gặp trong những trường hợp đau thần kinh tọa do thoái hóa cột sống.
Triệu chứng: Đau vùng thắt lưng lan xuống mông, chân dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa, đau có cảm giác tê bì, nặng nề, có thể teo cơ, bệnh kéo dài, dễ tái phát. Kèm theo triệu chứng ăn kém, ngủ ít. Chất lưỡi nhợt bệu, rêu lưỡi trắng dầy và nhớt. Mạch nhu hoãn hoặc trầm nhược.
Bài thuốc điều trị:
Bài 1: Độc hoạt tang ký sinh thang. Độc hoạt 10g, Phòng phong 12g, Tang ký sinh 12g, Tế tân 04g, Tần giao 12g, Đương quy 12g, Phục linh 12g, Quế chi 04g, Bạch thược 12g, Xuyên khung 08g, Thục địa 12g, Chích cam thảo 06g, Đỗ trọng 12g, Ngưu tất 12g, Đảng sâm 12g. Ngày sắc uống 1 thang, chia 3 lần, liệu trình 10 – 15 thang.
Bài 2: Nghiệm phương: Thục địa 12g, Ý dĩ 12g, Cẩu tích 12g, Bạch truật 12g, Tục đoạn 12g, Củ mài 12g, Tang ký sinh 12g, Tỳ giải 12g, Rễ cỏ xước 12g, Hà thủ ô đỏ 12g, Đảng sâm 12g. Ngày sắc uống 1 thang, chia 3 lần, liệu trình 10 – 15 thang.
Bài thuốc thảo dược điều trị đau thần kinh tọa thể phong hàn thấp kết hợp can thận hư
3. Thể thấp nhiệt:
Thường gặp trong những trường hợp đau thần kinh tọa do viêm nhiễm.
Triệu chứng: Đau vùng thắt lưng lan xuống mông, chân dọc theo đường đi của dây thần kinh hông to, đau có cảm nóng rát như kim châm. Chân đau nóng hơn chân bên lành, chất lưỡi hồng hoặc đỏ, rêu lưỡi vàng. Mạch hoạt sác.
Bài thuốc điều trị: Ý dĩ nhân thang hợp với Nhị diệu tán. Ý dĩ nhân 12g, Quế chi 06g, Cam thảo 06g, Thược dược 06g, Ma hoàng 06g, Hoàng bá 12g, Bạch truật 12g, Thương truật 12g, Đương quy 12g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 2 lần, liệu trình 10 – 15 thang.
Bài thuốc thảo dược điều trị đau thần kinh tọa thể thấp nhiệt
4. Thể huyết ứ:
Thường gặp trong những trường hợp đau thần kinh tọa do chấn thương hoặc do thoát vị đĩa đệm.
Triệu chứng: Đau đột ngột, dữ dội tại một điểm, đau lan xuống chân, hạn chế vận động nhiều, chất lưỡi tím, có điểm ứ huyết. Mạch sáp.
Bài thuốc điều trị:
Bài 1: Thân thống trục ứ thang. Đương quy 12g, Đào nhân 06g, Hồng hoa 06g, Nhũ hương 08g, Chích thảo 04g, Hương phụ chế 12g, Khương hoạ 12g, Tần giao 12g, Địa long 06g, Ngưu tất 12g, Ngũ linh chi (tôi giấm) 12g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 2 lần.
Bài 2: Ngải cứu 12g, Trần bì 08g, Tô mộc 12g, Kinh giới 12g, Nghệ vàng 10g, Uất kim 10g, Rễ cỏ xước 12g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 2 lần.
Bài thuốc thảo dược điều trị đau thần kinh tọa thể huyết ứ
Cách điều trị đau thần kinh tọa không dùng thuốc
– Chế độ nghỉ ngơi hợp lý: Nằm giường cứng, tránh các động tác mạnh đột ngột, tránh mang vác nặng, đứng, ngồi quá lâu. Bên cạnh đó, việc nằm ngủ đúng tư thế cũng là cách chữa đau thần kinh tọa hiệu quả.
– Vật lý trị liệu: Một phương pháp được lựa chọn phổ biến hiện nay vì hạn chế được tình trạng dùng thuốc tây hay phẫu thuật. Bao gồm các bước như chiếu đèn hồng ngoại, thể dục trị liệu, kéo giãn cột sống thắt lưng, treo người bằng xà đơn, bơi, đeo đai lưng hỗ trợ nhằm tránh quá tải trên đĩa đệm cột sống.
– Xoa bóp bấm huyệt: Đây được cho là liệu pháp chữa đau thần kinh tọa đơn giản và hiệu quả, không cần dùng thuốc. Kỹ thuật viên sẽ dùng 3 ngón tay khép sát lại rồi day miết lên những khối cơ ở lưng, mông, đùi và gót chân của người bệnh. Động tác này có thể giúp thư giãn, làm mềm cơ, giảm tình trạng co cứng – nguyên nhân gây áp lực lên dây thần kinh tọa và khiến người bệnh bị đau.
Khi xác định được vị trí huyệt vị thì kỹ thuật viên tại các Phòng khám YHCT sẽ dùng ngón tay ấn một lực vừa phải làm nóng huyệt để giảm đau, giảm áp lực cho dây thần kinh tọa và kích thích máu lưu thông.
– Châm cứu: Là phương pháp điều trị bệnh an toàn, không gây ra bất kỳ tác dụng phụ nào cho người bệnh như sử dụng thuốc tây hay các phương pháp hóa học, ngoại khoa. Châm cứu cải thiện đáng kể các triệu chứng đau và tăng 80% khả năng vận động của chi dưới. Mặc dù không phục hồi hoàn toàn 100%, nhưng châm cứu cũng có thể giúp bệnh nhân:
- Giảm đau nhanh mà không có tác dụng phụ.
- Mở các mạch máu nuôi dưỡng thời gian phục hồi tự nhiên của khớp.
- Hỗ trợ tâm lý, cải thiện hệ thần kinh trung ương.
Tuy nhiên, khi chọn phương pháp châm cứu bạn nên kiên trì thực hiện mỗi ngày. Đồng thời kết hợp với các biện pháp điều trị khác để đạt quả cao. Và lưu ý nên chọn những phòng khám có uy tín để thăm khám và điều trị bạn nhé.
Phòng khám Ánh Dương chuyên trị bệnh bằng liệu pháp Đông y